- MAĞDURUN RIZASI HUKUKA UYGUNLUK NEDENİ NEDİR?
Mağdurun rızası, ceza hukuku açısından hukuka uygunluk nedenlerinden biri olarak kabul edilir. Bu kavram, bazı durumlarda suç olarak tanımlanan bir eylemin, mağdurun özgür iradesiyle verdiği rızası sayesinde hukuka aykırılığının ortadan kalkmasını ifade eder.
1. Tanımı
Mağdurun rızası, suçun konusunu oluşturan hukuki değer veya menfaatin sahibi olan kişinin, özgür iradesiyle ve bilinçli olarak, fiilin gerçekleştirilmesine izin vermesidir. Bu durumda, failin eylemi hukuka aykırı sayılmaz.
2. Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Şartları
Mağdurun rızasının hukuka uygunluk nedeni sayılabilmesi için bazı koşulların sağlanması gerekir:
a. Rıza gösterilebilir bir hukuki değere ilişkin olmalı
Rıza yalnızca kişisel haklar ve bireyin üzerinde tasarruf hakkı bulunan menfaatler bakımından geçerlidir. Örneğin, yaşam hakkı üzerinde (istisnalar dışında) rıza geçerli değildir.
b. Rıza açık, bilgilendirilmiş ve özgür iradeyle verilmiş olmalı
Rıza baskı, tehdit veya aldatma yoluyla verilmişse geçersizdir. Mağdurun eylemin anlamını ve sonuçlarını anlayacak durumda olması gerekir (temyiz kudreti olmalı).
c. Rıza eylemden önce veya en geç eşzamanlı verilmiş olmalı
Eylem gerçekleştikten sonra verilen rıza (sonradan rıza) genellikle hukuka uygunluk nedeni sayılmaz.
d. Hukuka ve ahlaka aykırı olmamalı
Kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı rızalar (örneğin: bir kişinin kendisine ciddi zarar verilmesine rıza göstermesi) geçerli sayılmaz.
3. Örnekler
- Bir doktorun hastanın rızasıyla tıbbi müdahalede bulunması.
- Spor karşılaşmalarında oyuncuların oyunun doğası gereği belirli temaslara rıza göstermesi.
- Estetik ameliyat gibi hayati tehlike taşımayan tıbbi işlemlerde hastanın onayı.
4. Geçerli Olmadığı Durumlar
- Ölümcül zarar verilmesine rıza (örneğin intihar teşvikinde bulunmak).
- Çocukların veya akıl hastalarının rızası, hukuki değer taşımaz.
- Kamu düzenini ilgilendiren suçlarda (örneğin rüşvet, kaçakçılık) rıza geçersizdir.
Sonuç:
Mağdurun rızası, yalnızca belli koşulları sağladığında eylemi hukuka uygun hâle getirir. Bu da failin cezai sorumluluğunu ortadan kaldırır. Ancak bu rıza mutlak değildir ve her durumda geçerli sayılmaz.
- İLETİŞİMİNİZ HALİNDE ANTORYUM HUKUK BÜROSU ve CEZA AVUKATI ÇALIŞANLARI OLARAK CEZA DOSYALARINIZDA; SORUŞTURMA AŞAMASINDAN MAHKEME SÜRECİNE KADAR HER AŞAMADA SİZİ TEMSİL ETMEYE VE HUKUKİ DESTEK ve DANIŞMANLIK HİZMETİ SUNMAYA HAZIRIZ. ANTORYUM HUKUK BÜROSU OLARAK AVUKAT-MÜVEKKİL ARASINDA KURULAN VEKALET İLİŞKİSİNİ ÖNEMSİYOR, VEKİLLE DUYULAN GÜVENİN GEREĞİNİ YERİNE GETİRMEK İSTİYORUZ.
- DETAYLI BİLGİ İÇİN İLETİŞİM:☎️ 0534-419-19-91
