- CEZA VERİLMESİNE YER OLMADIĞI KARARI NEDİR?
- ⚖️ CEZA VERİLMESİNE YER OLMADIĞI KARARI (CMK m.223/3)
- Ceza verilmesine yer olmadığı kararı, ceza yargılamasında sanığın suç işlediği sabit olsa bile, ceza verilmesinin gerekmediği durumlarda mahkeme tarafından verilen bir karardır. Bu, bir mahkûmiyet kararı değildir ama sanığın suçla ilişkisinin kesilmediği özel bir karardır.
- 📌 TANIM:
- Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) madde 223/3‘te düzenlenmiştir:
- “Yüklenen suç sabit olmakla birlikte, sanığa ceza verilmesine yer olmadığına karar verilir.”
- Bu karar, sanığın suç işlediğinin sabit olduğu ama cezalandırılmasının uygun görülmediği özel durumlarda verilir.
- 📋 HANGİ DURUMLARDA VERİLİR?
- ✅ Etkin pişmanlık
- Sanık, suçun oluşmasından sonra zararları giderirse.
- Örnek: Dolandırıcılıkta tüm zararı karşılaması.
- ✅ Şikâyetten vazgeçme
- Şikâyete bağlı suçlarda, mağdurun şikâyetinden vazgeçmesi.
- Örnek: Hakaret suçu.
- ✅ Karşılıklı hakaret
- Tarafların birbirine hakaret etmesi hâlinde (TCK m.129/3).
- ✅ Yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, geçici sebepler
- Sanığın ceza ehliyeti yoksa ama fiili işlemişse (örneğin: akıl hastası).
- ✅ Ceza sorumluluğunu kaldıran veya azaltan hâller
- Örnek: Cezai ehliyeti sınırlı çocuklar için uygulanabilir.
- ✅ Uzlaştırma sonucu cezasızlık
- Uzlaşma sağlandıysa bazı suçlar için bu karar verilebilir.
- ⚠️ DİKKAT:
- Bu karar sanığın suç işlemediği anlamına gelmez.
- Sanığın fiili sabittir, ancak ceza verilmez.
- Sabıka kaydına bazı durumlarda işlenebilir.
- Bazı sonuçları olabilir (örneğin memuriyet, güvenlik soruşturması açısından).
- 📄 ÖRNEK KARAR:
- Sanığın şikâyete bağlı olan “tehdit” suçunu işlediği sabit olmakla birlikte, müştekinin şikâyetinden vazgeçmiş olması nedeniyle ceza verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. (CMK m.223/3)
- 🧭 SONUÇLARI:
| Özellik | Mahkûmiyet Kararı | Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı |
| Suç sabit mi? | Evet | Evet |
| Ceza verilir mi? | Evet | Hayır |
| Sabıka kaydı | Var | Duruma göre değişir |
| Hukuki sonuçlar | Ceza infazı başlar | Bazı idari sonuçlar olabilir |
- KUSUR BULUNMAMASI SONUCUNDA VERİLEN CEZA VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA İLİŞKİN KARAR
⚖️ KUSUR BULUNMAMASI SONUCUNDA VERİLEN “CEZA VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA” İLİŞKİN KARAR
Ceza hukukunda bir kişiye ceza verilebilmesi için yalnızca suçun işlenmiş olması yetmez; aynı zamanda failin kusurlu olması, yani cezai sorumluluğunun bulunması gerekir. Eğer sanığın kusur yeteneği yoksa, yani suçun hukuki anlam ve sonuçlarını anlayabilecek durumda değilse, “ceza verilmesine yer olmadığına” karar verilir.
📌 TANIM:
Sanığın suç teşkil eden bir fiili işlediği sabit olmakla birlikte;
- Kusur yeteneği yoksa, yani fiil sırasında cezai ehliyeti yoksa (örneğin, akıl hastalığı, yaş küçüklüğü gibi nedenlerle),
- Bu durumda sanık hakkında mahkeme mahkûmiyet kararı vermez, ceza verilmesine yer olmadığına karar verir.
⚖️ HUKUKİ DAYANAK:
Türk Ceza Kanunu (TCK) ilgili maddeleri:
- TCK m.31 – Yaş küçüklüğü
- TCK m.32 – Akıl hastalığı
- TCK m.34 – Geçici nedenlerle kusur yetisinin ortadan kalkması
Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) m.223/3-b:
“Yüklenen fiilin sanık tarafından işlendiği sabit olmakla birlikte, cezai sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılırsa, ceza verilmesine yer olmadığına karar verilir.”
🧷 ÖRNEK DURUMLAR:
- Akıl hastası bir kişinin mala zarar vermesi:
- Fiil sabittir, ama kişi akıl hastası olduğundan kusur yeteneği yoktur → Ceza verilmez.
- 12 yaşındaki çocuğun hırsızlık yapması:
- TCK m.31 gereği cezai sorumluluğu yoktur → Ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilir.
📄 KARARIN SONUÇLARI:
| Sonuç | Açıklama |
| ❌ Ceza verilmez | Suç sabit olsa da fail kusurlu olmadığından ceza uygulanamaz. |
| ✅ Suç işlendiği kabul edilir | Ancak cezai ehliyet olmadığından yaptırım uygulanmaz. |
| ✅ Güvenlik tedbirleri uygulanabilir | Özellikle akıl hastalarına tedavi gibi güvenlik tedbirleri (TCK m.57). |
| ✅ Beraat değil, CYYOK kararı verilir | Çünkü fiil işlenmiştir ama ceza verilemez. |
| ⚠️ Sabıka kaydına işlemeyebilir | Ancak adli sicil arşivinde yer alabilir. |
📌 Örnek Karar İfadesi:
“Sanığın suça konu eylemi gerçekleştirdiği sabit olmakla birlikte, TCK m.32 kapsamında cezai ehliyetinin bulunmadığı tespit edildiğinden, sanık hakkında ceza verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.”
🧠 Özet:
- Suç sabit ✔️
- Kusur (cezai ehliyet) ❌
- Ceza ❌
- Güvenlik tedbiri uygulanabilir ✔️
- İLETİŞİMİNİZ HALİNDE ANTORYUM HUKUK BÜROSU ve CEZA AVUKATI ÇALIŞANLARI OLARAK CEZA DOSYALARINIZDA; SORUŞTURMA AŞAMASINDAN MAHKEME SÜRECİNE KADAR HER AŞAMADA SİZİ TEMSİL ETMEYE VE HUKUKİ DESTEK ve DANIŞMANLIK HİZMETİ SUNMAYA HAZIRIZ. ANTORYUM HUKUK BÜROSU OLARAK AVUKAT-MÜVEKKİL ARASINDA KURULAN VEKALET İLİŞKİSİNİ ÖNEMSİYOR, VEKİLLE DUYULAN GÜVENİN GEREĞİNİ YERİNE GETİRMEK İSTİYORUZ.
- DETAYLI BİLGİ İÇİN İLETİŞİM:☎️ 0534-419-19-91
