- ELEKTRONİK KELEPÇE NEDİR?
Elektronik kelepçe, bir kişinin belirli bir alanı terk etmesi veya belirli bir alana girmemesi için kullanılan elektronik izleme cihazıdır. İletilen ev hapsi, uzaklaştırma, denetimli serbestlik gibi yaygın suçluların toplum içerisinde takibini sağlamak amacıyla kullanılır
Elektronik kelepçeler, bileğe veya ayak bileklerine tek parça bir cihazdan ve takibin sunulmasını sağlayan bir merkez sistemden oluşur. Cihaz, kişinin hareketlerini GPS ve diğer teknolojilerle izler. Kişinin kayıt ihlalleri yapması halinde, sistem alarmı verir ve kurumsala bildiri verir.
- HANGİ HALLERDE ELEKTRONİK KELEPÇE TAKILIR?
Elektronik kelepçeler, çeşitli kişilerin kontrol altında tutulmasını sağlamak amacıyla uygulanır. Elektronik kelepçeler için yaygın olarak kullanılan haller
1. Ev Hapsi ve Denetimli Serbestlik Durumları
- Mahkeme, suçluya cezaevinde kalmak yerine ev hapsi veya denetimli serbestlik tedbiri uygulayabilir. Bu durumda, kişinin belirli bir alan içinde kalması için elektronik kelepçeler takılır.
2. Uzaklaştırma ve Koruma Kararları
- Aile içi şiddet veya benzeri suçlarda, korumayı korumak amacıyla sanığa belirli bir mesafeden fazla yaklaşmama cezası verilebilir. Bu tür bir koruma kararı ile kişinin yasaklı alanlara girmemesi için elektronik kelepçe takılır.
3. Şartlı Tahliye Dürümleri
- Cezaevinden şartlı tahliye edilen kişiler, toplumun uyum süreci izlenir. Bu kişilerin belirli alanlara girmemesi ya da kaydedilmesi için de elektronik kelepçe takılabilir. İzlemenin etkinliği açısından elektronik kelepçe uygulanır.
4. Topluma Entegre Edilen Suçluların Takibi
- Özellikle yüksek risk taşıyan suçlar sonucunda topluma geri dönen kişilerin sosyal hayata uyum sürecini izlemek amacıyla elektronik olarak kullanılabilir. Örneğin, cinsel saldırı veya çocuk istismarı suçlularında vs.
5. Deneme Sürecindeki Sanıklar veya Şüpheliler
- Yargılama sürecinin devamı sanıklar veya şüpheliler, mahkeme kararıyla gözetim altında tutulabilir. Kaçma şüphesi bulunan kişiler için elektronik kelepçe tedbiri uygulanabilir.
Elektronik kelepçe uygulaması, bu gibi kişilerin birimlerini kontrol altında tutarak, ihlallerin hızlı bir şekilde diğer kişilerce farkındalıklarını sağlar.
- ELEKTRONİK KELEPÇE HANGİ HALLERDE SÖKÜLÜR?
Elektronik kelepçeler, belirli durumların sona ermesi veya yasal şartların ortadan kalkması halinde sökülür. Elektronik kelepçelerin çıkarılmasına karar verilerek seçilen haller şunlardır:
- Mahkeme Kararı : Mahkeme, elektronik kelepçelere gerek kalmadığına veya denetimli serbestliğin sona erdirildiğine karar verirse kelepçeler çıkarılır. Örneğin, dava sürecinde tutuksuz yargılama kararının kaldırılması veya cezanın tamamen bitmesi durumunda mahkeme elektronik kelepçelerinin sökülmesini isteyebilirsiniz.
- Ceza Süresinin Tamamlanması : Denetimli serbestlik kapsamındaki elektronik kelepçeler için öngörülen sürenin bitmesiyle elektronik kelepçelerden hükümlü kişi kurtulur.
- Yasal Tedbirin Kalkması : Aile içi şiddet gibi vakalarda, şiddet uygulayan kişiye belirli bir süre veya şartlar altında kontrol altında tutulma kararı verilebilir. Ancak tehlike durumunun geçişinde veya işlemin süresi sona erdiğinde mahkeme elektronik kelepçelerin çıkarılmasına kararı verilebilir.
- İyi Hal ve Koşullu Tahliye : Elektronik korumayla denetlenen kişi, belirli bir süre boyunca iyi hal gösterirse veya koşullu tahliye hakkı kazanırsa, deneme makamları bu durumda da elektronik kelepçenin çıkarılmasına karar verilebilir.
- İhlal Durumları : Kişinin elektronik kelepçeleri bozulursa veya kurallara uymadığı tespit edilirse, bu durumda kelepçe parçalara ayrılarak işlevini yitirebilir. Yani, kırılma gibi olumsuz bir durumla da olabilir.
Elektronik kelepçelerin ne zaman ve hangi sürede çıkarılacağı, mahkeme tarafından onun özelliklerine göre kullanıma ve buna göre karar verilir.
- ELEKTRONİK KELEPÇE HANGİ SUÇLARDA TAKILIR?
Elektronik kelepçeler, belirli suçlar için, savunmasız insanların korunması veya kişinin denetim altında tutulması amacıyla uygulanır. Sistemin elektronik kelepçelerin kararlaştırılmasında suçlar ve durumları:
- Aile İçi Şiddet ve Kadına Yönelik Şiddet : Kadına veya aileye yönelik şiddet olaylarında, kadını korumak ve kadının sanığa karşı korunmasını sağlamak amacıyla elektronik olarak desteklenebilir. Bu, şiddet içeren kişinin izlemesini, belirli bir mesafeden fazla yaklaşmasını engeller.
- Cinsel Suçlar : Cinsel suçlardan dolayı yargılanan veya hüküm giymiş, kişiliğin yeniden entegrasyon sürecinde elektronik destek ile denetim yönetimi.
- Uzaklaştırma Kararları : Mahkeme tarafından verilen uzaklaştırma kararlarına uyulup uyulmadığı, şüpheliye veya hükümlüye elektronik kelepçe takılabilir. Bu, mağdur kadına yaklaşmanın önlenmesinde etkili bir yöntemdir.
- Denetimli Serbestlik ve Adli Kontrol : Kaçma şüphesi olan veya tutuksuz yargılanması uygun görülen kişiler, denetimli serbestlik kapsamında elektronik kelepçelerle izlenebilir. Özellikle adli kontrol tedbiri olarak mahkeme kararıyşa uygulanır.
- Hırsızlık, Yağma veya Mala Zarar Verme : Sürekli suçlardan dolayı denetimli serbestlik süreci verilen kişiler için topluma risk oluşturmamaları amacıyla elektronik kelepçelerle uygulanabilir.
- Uyuşturucu Suçları : Uyuşturucu madde kullanımı, saklama veya ticaret ile ilgili suçlarda, şüpheli veya hükümlünün denetim altında tutulması için elektronik kelepçe takılabilir.
- Çocuk ve Gençlerin Korunmasına Yönelik Suçlar : Çocuklara veya gençlere karşı işlenen suçlar nedeniyle bazı şüphelilere elektronik kelepçe takılabilir. Bu, toplumdaki olası riskleri en aza indirmek amacıyla uygulanır.
Elektronik kelepçelerin sökülmesi kararı, mahkemeler tarafından özelliklerine göre verilir. Uygulama, özellikle aksaklıkların giderilmesi veya kamu güvenliği açısından risk taşıyan kişileri denetim altında tutmaya yöneliktir.
- ELEKTRONİK KELEPÇE TAKILMASI SÜRESİ EN FAZLA NE KADARDIR?
Elektronik kelepçelerin en fazla ne kadar süre takılabileceği, kişinin suç türü, yargı işlemleri ve verilen mahkeme kararına bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak genel olarak elektronik kelepçelerin süresi belirli yasal sınırlamalarla düzenlenmiştir:
- Denetimli Serbestlik Sürecinde : Elektronik kelepçeler, denetimli serbestlik kapsamında ise mahkeme tarafından verilen denetim süresi boyunca uygulanır. Denetimli serbestlik süresi en fazla 3 yıl olabilir, ancak özel aralıklar bu süre uzatılabilir.
- Adli Kontrol Tedbiri Kapsamında : Elektronik kelepçe, adli kontrol tedbiri olarak uygulanıyorsa, yargılama süreci boyunca kullanılabilir. Yargılama süreci devam ettiği süre boyunca veya mahkeme aksi bir karar almadıkça elektronik kelepçe bağlanmaya devam edebilir.
- Koruma ve Uzaklaştırma Kararlarında : Aile içi şiddet veya uzaklaştırma kararı durumunda, mağdurun güvenliği için elektronik kelepçenin süresi mahkeme tarafından belirlenir ve kararlar uzatılabilir. Bu durumdaki elektronik kelepçe genellikle 6 ay gibi bir süre devam eder ancak tehlikenin devam etmesi halinde süre uzatılabilir.
- Koşullu Tahliye veya Erteleme Kararlarında : Elektronik kelepçe ile ceza süresi dolmadan tahliye edilen, kalan ceza süresi boyunca elektronik kelepçe uygulanabilir. Koşullu tahliye durumunda kişinin cezası bitene kadar izleme devam edebilir.
Elektronik kelepçelerin süresi deneme makamlarının kararına göre değişikliklere ve süre bitiminde mahkemeye, kelepçelerin devam edip etmemesini gözden geçirmesini sağlar.
- ELEKTRONİK KELEPÇE TAKILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME HANGİSİDİR?
Elektronik kelepçelerin takılmasına karar verme yetkisi, suçun türü ve olayının gösterildiğine göre farklı mahkemelere verilmiştir. Türkiye’de elektronik kelepçe kararı şu mahkemeler tarafından yapılabilir:
- Ceza Mahkemeleri : Elektronik kelepçelerin takılması, şüpheli ya da sanığın adli kontrol altında tutulmasına karar verilmesi durumunda, Sulh Ceza Hakimliği veya Asliye Ceza Mahkemesi’ne verilir. Elektronik kelepçelerin adli kontrol tedbiri kapsamında kişiler hakkında yargılamayı yürüten mahkeme bu kararı alır.
- Aile Mahkemeleri : Aile içi şiddet ve kadına yönelik şiddet davalarında elektronik kelepçe kararı, Aile Mahkemesi tarafından verilmektedir. Bu kararla, şiddet uygulayan kişinin cezasına müdahalesi engellenir ve güvenlik önlemi olarak uygulanır.
- Ağır Ceza Mahkemeleri : Ağır cezalı suçlarla ilgili olarak sanığın denetim altında tutulması için elektronik kelepçelerin takılmasına karar verilebilir. Özellikle tehlikeli suçlar (cinsel saldırı, artan artış, yağma gibi) söz konusuysa Ağır Ceza Mahkemesi’nin bu kararını alabilir.
- İnfaz Hakimliği : Ceza infaz uygulanandan salıverilen veya denetimli serbestlikten yararlanan kişiler için elektronik kelepçelerin kırılması, İnfaz Hakimliği tarafından alınması. İnfaz hakimi, toplumun dağılımını sağlamak amacıyla denetimli serbestlik sürecinde elektronik kelepçenin takılmasını uygun görebilir.
Bu mahkemeler, ilgili yasa ve yönetmeliklerde, kişinin veya zararın korunmasını ya da kamu düzenini sağlamak amacıyla elektronik kelepçe takılmasına karar verirler.
İLETİŞİMİNİZ HALİNDE ANTORYUM HUKUK BÜROSU ve CEZA AVUKATI ÇALIŞANLARI OLARAK CEZA DOSYALARINIZDA; SORUŞTURMA AŞAMASINDAN MAHKEME SÜRECİNE KADAR HER AŞAMADA SİZİ TEMSİL ETMEYE VE HUKUKİ DESTEK ve DANIŞMANLIK HİZMETİ SUNMAYA HAZIRIZ. ANTORYUM HUKUK BÜROSU OLARAK AVUKAT-MÜVEKKİL ARASINDA KURULAN VEKALET İLİŞKİSİNİ ÖNEMSİYOR, VEKİLLE DUYULAN GÜVENİN GEREĞİNİ YERİNE GETİRMEK İSTİYORUZ. DETAYLI BİLGİ İÇİN İLETİŞİM:☎️ 0534-419-19-91
